Gövelez bitkisi (Asphodelus) ve sağlık üzerinde yer alan olağan etkileri, alternatif tıp ve modern araştırmalarda ilgi odağı haline gelmiştir.. Gövelez,sağlık üzrine etkileri nedeniyle çok uzun süredir kullanılmakrtadır. Gövelez bitkisinin sağlık üzerine etkileri:
- Antioksidan İçeriği: Gövelezin bazı türleri antioksidan kapasiteleri yönüyle çok zengindir. Bu antioksidanlar, vücuttaki serbest radikallere karşı karşıt güç oluşturarak oksidatif stres üzerine azaltıcı etki göstererek kronik hastalıkların önlenmesinde rol alır.
- Anti-inflamatuar Özellikler: Yapılan bazı çalışmalar, gövelez bitkisinin anti-inflamatuar özellikleri barındırdığını gözler önüne sermiştir. Özellikle, iltihaplanmanın azaltılmasaı yönünde pozitif faydalar sunmaktadır.
- Gastrointestinal Sağlık Üzerine Etkileri: Gövelez köklerinde barındırdığı lif sayesinde sindirim sistemi üzerine olumlu etkiler yaratır.Bağırsak hareketlerini destekleyerek kabızlık sorunun çözümünde rol oynar.
- Antimikrobiyal Özellikler: Bazı türleri antimikrobiyal etki gösterir. Bazı çeşitli mikroorganizmaların (mantar,bakteri vb.)oluşumunu ya da büyümesini engelleyerek enfeksiyon riskini azaltır.
- Cilt Sağlığı: Gövelez bitkisinin cilt iltihaplanmaları ve yaraları iyileştirme potansiyelleri üzerindeki etkileri yönüyle geniş çapta araştırma konusu olmuştur. Çalışma sayısı artıkça cilt sağlığı üzerindeki olumlu etkileri netlik kazanacaktır.
- Kanser Araştırmaları: Yapılan çeşitli çalışmalarla kanser üzerine olan etkisi araştırılmıştır. Gövelez bitkisinin ekstratları kanser üreten hücreler üzerinde azaltıcı etki göstererek kanser hücrelerinin çoğalmasını engellediği ortaya konulmuştur.
- Gıda Olarak Kullanımı ve Besin Değeri: Gövelez kökleri, özellikle potasyum ve nişasta açısından zengin bir içeriğe sahiptir ve eski zamanlardan beri gıda olarak kullanımı mevcuttur. Dikkat edilmesi gereken hususlar olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. Özellikle potasyum içeriğinin fazla olması nedeniyle böbrek rahatsızlığı bulunan hastaların dikkat etmesi gerekmektedir. Bazı türleri ise toksik etki yaratabilir.
- Geleneksel Tıpta Kullanımı: Gövelez, alternatif tıpta farklı hastalıkların tedavisi için kullanılmıştır. Çoğunlukla bitkinin kök ve yapraklarından faydalanılarak tedaviler oluşturulmaktadır.
- Yan Etkiler ve Güvenlik Önlemleri: Faydalı olduğu bilinmesine rağmen diğer bitki türlerinde olduğu gibi yan etkilerinin olduğu unutulmamalıdır. Özellikle gebelikve yeni doğan çocuğun emzirmesinde yer alan annelerin bu bitkiyi kullanımı hususunda dikkatli olması gerektiği unutulmamalıdır.