ÇÖLYAK

Çölyak hastalığı, gluten içeren gıdalara karşı vücudun bağışıklık sistemince verilen fazla bir tepki sonucu meydana gelen, ince bağırsakların kronik olarak zarar görmesine sebep olan bir hastalıktır. Gluten, buğday, çavdar ve arpada bulunan bir protein türüdür. Çölyak hastaları gluten içeren gıdalara karşı son derece hassastır ve bu gıdaların tüketilmesi, ince bağırsağın iç yüzeyindeki villus adı verilen emilim yapılarının zarar görmesine sebep olmaktadır. Bu durum, besinlerin emilimini zorlaştırarak çeşitli sağlık sorunlarını meydana getirmektedir.

Çölyak Hastalığının Belirtileri

Çölyak hastalığının belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterir. En yaygın belirtiler ise:

  • Kronik ishal veya kabızlık
  • Gaz ve şişkinlik
  • Kilo kaybı
  • Yorgunluk ve halsizlik
  • Demir eksikliği anemisi
  • Çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği
  • Deri döküntüleri
  • Kemik veya eklem ağrıları
  • Menstrüasyon düzensizlikleri ve kısırlık

Çölyak Hastalığında Beslenme

Çölyak hastaları için en temel tedavi yöntemi, gluten içermeyen bir beslenme uygulamaktır. Bu beslenme ömür boyu devam ettirilmelidir. Gluten içeren tahıllar (buğday, çavdar, arpa) ve bu tahılları içeren gıdaların tüketiminden kaçınılmalıdır. Gluten içermeyen gıdalara örnekler şunlardır:

  • Pirinç, mısır, soya, patates, amarant, kinoa, yulaf (gluten içermeyen özel türleri)
  • Tüm taze meyve ve sebzeler
  • Et, balık ve tavuk (pane veya sos içermeyen doğal halleri)
  • Süt ve süt ürünleri (katkı maddesi içermeyenler)
  • Yumurta
  • Baklagiller

Önemli Noktalar ve İpuçları

  1. Etiket Okuma: Gluten içermeyen bir diyet uygularken, gıda etiketlerini dikkatlice okumak çok önemlidir. “Gluten içermez” veya “Çölyak hastalarına uygun” yazılarına dikkat edilmelidir.
  2. Çapraz Bulaşma: Mutfakta gluten içeren ve içermeyen gıdaların birbirine bulaşmaması için önlem alınmalıdır. Ayrı kesme tahtaları, bıçaklar ve tencere kullanmak faydalı olabilir.
  3. Dışarıda Yemek: Restoranlarda yemek yerken, mutfağın çölyak hastalığına uygun yemek hazırlama konusunda bilgili olup olmadığı göz önünde bulundurulmalıdır.
  4. Besin Değerleri: Gluten içermeyen diyet, bazı besin ögeleri açısından eksik olabilir. Demir, lif, B vitaminleri ve folik asit gibi besin ögelerini yeterli almak için dikkatli olunmalıdır.
  5. Diyetisyen Desteği: Çölyak hastalığı olan kişilerin, sağlıklı ve dengeli bir gluten içermeyen diyet desteği için bir diyetisyenle beraber hareket edilmesi önemlidir.

Çölyak hastalığının yönetiminde beslenme çok önemli bir yer tutar ve doğru beslenme alışkanlıkları, hastalığın semptomlarını kontrol altında tutmada ve uzun vadeli sağlık sorunlarının önlenmesinde çok önemli bir etkendir.

Yorum bırakın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Scroll to Top